Waarom speelt een kind niet met het speelgoed?

De verjaardag van Sinterklaas is op veel plekken gevierd en er is vaak veel nieuw speelgoed. Of het nu thuis is, op de kinderopvang of de peuterspeelzaal je verwacht dat wanneer er nieuw materiaal is de kinderen hier vol op duiken en er uren zoet mee kunnen zijn.
Toch is dat niet altijd zo…

Ieder kind speelt op zijn of haar eigen unieke manier. In het individuele spel doorloopt een kind ook een aantal stadia in de ontwikkeling.

  • Sensopathisch spel: het kind speelt vooral door aanraken en tasten, ervarend spelen.
  • Hanterend spel: spelmateriaal wordt gebruikt waarvoor het bedoeld is. Het kind laat zich leiden door de mogelijkheden van het materiaal.
  • Esthetisch spel: aanbrengen van orde, mooie gebouwen maken, constructiespel & imitatiespel.
  • Illusieve spel: het spel is thematisch en symbolisch. Fantasie en rollenspel
  • Gezelschapsspel: gezelschapsspellen kunnen spelen die zowel samenwerkend als competitief kunnen zijn.

Je kunt deze stadia aan leeftijden koppelen waarbij je het sensopathische spel vooral bij 0-jarige ziet & het hanteerbare spel vanaf 1 jaar waar kunt nemen.
Maar wat blijkt: Bij het ontdekken van nieuw materiaal, nieuw speelgoed, doorloopt een kind al deze stadia weer opnieuw.

Hoe verder een kind is in de spelontwikkeling des te sneller doorloopt het deze stadia. Je kunt het dan terugbrengen naar 2 standen:
1. Exploratie-stand: wat kan dit speelgoed?
2. Spel-stand: wat kan ik met dit speelgoed doen?

Tijdens de spel-stand komen vaardigheden als creativiteit, fantasie, initiatief nemen en het vermogen om je aan te passen om de hoek kijken.

Ironisch misschien maar, hoe minder speelgoed je aanbiedt hoe meer je kinderen de gelegenheid geeft om in de spel-stand te komen.

Dr. John Richer, Kinderpsycholoog.

Het onderzoek van Psychotherapeut Claire Lerner leert ons dat kinderen “overwhelmed en over gestimuleerd raken bij teveel speelgoed aanbod. Ze kunnen zich niet lang genoeg op 1 iets concentreren om er iets van te kunnen leren en dus slaan ze dicht. Ze leren ook niet de fantasie te ontwikkelen.”

Klinisch psycholoog Christopher Willard legt ook het belang van herhaling uit. Veel hetzelfde herhalen werkt heel goed voor de cognitieve ontwikkeling van een kind. Je legt er patronen mee aan.

Wanneer een kind nieuw speelgoed ontvangt is het raadzaam om op te ruimen. Een opgeruimde ruimte zorgt ervoor dat er niet teveel of geen afleiding is. Op deze manier krijgt een kind ook de kans om het nieuwe te ontdekken.
Het is ook belangrijk om je te beseffen dat het leren van iets nieuws energie kost. Ik kan me dus zomaar voorstellen dat een kind het na school juist heel fijn vindt om met het bekende materiaal te spelen. Ieder kind is uniek, houdt hier rekening mee.

Maar biedt niet al het materiaal tegelijk aan. Of het nu thuis is of in een professionele setting RUIM OP!

Des te meer speelgoed, des te meer afleiding, des te vluchtiger het spel gedrag kan zijn.